Wanneer je een goede video wilt maken, dan zijn niet alleen de videocamera, lenzen en het geluid van cruciaal belang, maar natuurlijk ook de verlichting. Wanneer de belichting niet juist is, kan jouw video er amateuristisch uit gaan zien. Maar wat is de beste verlichting voor videografie? Wij leggen je graag uit hoe je de juiste verlichting kiest en hoe je belichting optimaal toepast voor jouw videoproject.
De rol van verlichting in videografie
Wanneer je spreekt over verlichting in deze context, dan verwijs je naar de lichtbronnen die je gebruikt, zoals LED-panelen, softboxen of natuurlijk licht. Belichting gaat over hoe licht valt op je onderwerp en hoe het door de camera wordt vastgelegd, dus de uitstraling van de verlichting. Beide zijn essentieel wanneer je sfeer wilt creëren, details wilt vastleggen en helderheid in je video’s wilt.
Het is belangrijk dat de videocamera en belichting nauw samenwerken. Een goed geplaatste lamp kan harde schaduwen verzachten, terwijl de juiste instelling op je camera kan zorgen voor een uitgebalanceerde belichting. Zo zorgen ze samen voor een hoogwaardige productie.
Welke soorten verlichting zijn er?
Er zijn natuurlijk meerdere soorten verlichting. Maar wanneer gebruik je nu bijvoorbeeld driepuntsbelichting en wanneer zal natuurlijk licht volstaan? Wij leggen het je graag uit:
1. Driepuntsbelichting
Dit is een veelgebruikte techniek in de videografie. Het bestaat uit:
- Key light: Dit is de belangrijkste lichtbron. Het zorgt dat je onderwerp goed wordt verlicht.
- Fill light: Een fill light vult de schaduwen in die door het key light worden gecreëerd.
- Backlight: Een backlight zorgt ervoor dat je onderwerp los van de achtergrond geplaatst wordt en geeft meer diepte.
Doordat je vanaf drie punten werkt, is dit een uitgebalanceerde belichting. Je kunt in vrijwel iedere situatie deze opstelling gebruiken.
2. Natuurlijk licht
Bij buitenopnames is het mooiste licht natuurlijk het natuurlijke licht. Het is prachtig en kosteloos. Het heeft echter wel een nadeel. Je hebt er namelijk weinig controle over en het licht verandert geregeld indien er wolken zijn of als de zon ondergaat. Het gebruik van reflectoren zorgt dat je het licht een beetje kunt sturen en zo kan je ook schaduwen verzachten.
3. Kunstmatig licht
Er zijn diverse kunstmatige verlichtingsbronnen. Zij bieden controle en consistentie. Een aantal populaire keuzes zijn:
- LED-panelen: Energiezuinig en veelzijdig: Dit zijn de meest populaire lichtbronnen in de videografie. Ze zijn energiezuinig, draagbaar en veelzijdig. De panelen geven een helder, consistent licht dat eenvoudig kan worden aangepast naar de gewenste intensiteit. Veel led-panelen kunnen ook van kleurtemperatuur veranderen, waardoor je goed kunt schakelen tussen warm en koel licht, afhankelijk van de sfeer die je wilt creëren. LED-panelen kun je gebruiken bij vrijwel alle soorten videografie. Iinterviews, promo video’s, presentaties en podcasts, het kan allemaal. Ze zijn draagbaar en eenvoudig te gebruiken op locatie. Dit maakt LED panelen ideaal voor zowel beginners als professionals. Er zijn ook led-panelen die werken op een accu of batterij. Zo ben je niet afhankelijk van een stopcontact tijdens de opnames op locatie.
- Ringlights: Perfect voor close-ups en vlogs: Ringlights zijn een must-have wanneer je close-ups, portretten en vlogs maakt. Omdat ze rond zijn, bieden ze een gelijkmatige verlichting en minimaliseren ze de schaduwen op je gezicht. Zo krijg je een zachte, flatterende uitstraling die perfect is voor beautyshots, tutorials en presentaties. Tevens zorgt de ringlight ervoor dat er een aantrekkelijke, ronde reflectie in de ogen gecreëerd wordt, ook wel ‘catchlights’ genoemd. Dit zorgt voor een extra visuele charme. Ringlights zijn gemakkelijk op te zetten en compact, zodat ze ideaal zijn voor content creators die een snelle en effectieve belichtingsoplossing nodig hebben. Er zijn dimbare ringlights met instelbare kleurtemperaturen, fijn voor wanneer je volledige controle wilt hebben over de sfeer van je video.
- Fresnellampen: Krachtige, gerichte verlichting: Fresnellampen zijn de echte krachtpatsers in de wereld van professionele belichting. Er zit in de lamp een Fresnellens om een gerichtere lichtbundel te krijgen. Zo heb je een nauwkeurige controle waar het licht valt. Dit maakt dat de Fresnel-lampen ideaal zijn voor dramatische scènes en situaties waarin je specifieke delen van het frame wilt benadrukken. Je kunt de lichtbundel aanpassen van een brede straal naar een scherp gerichte spot. Deze lampen worden veel gebruikt op filmsets, in studio’s en bij high-end producties. Ze werken goed samen met andere lichtbronnen zoals de softboxen of diffusoren, om harde schaduwen te verzachten. Let wel goed op, want de lampen kunnen vrij warm worden. Een veilige opstelling is dus van belang en draag handschoenen voor het instellen van de lamp.
- Softboxen: Zacht licht voor professionele resultaten: De softbox is een hulpmiddel waarbij de lamp (ledlamp of flitslamp) in een box staat, waarvoor een wit, doorschijnend doek is geplaatst. Zo wordt het licht verzacht en gelijkmatig verspreid. Er zijn dan geen harde schaduwen. Het zorgt voor een natuurlijk ogende belichting, wat ideaal is bij interviews, portretten en productvideo’s. Je kunt de softboxen gebruiken in een studio en bij mobiele producties. Veel moderne softboxen beschikken tegenwoordig over een flitser of stroboscopische verlichting. Sommige modellen kunnen ook op afstand worden bediend via draadloze triggers. Zo kun je de intensiteit en het moment van de flits regelen zonder dat je de cameraopstelling verstoort. Een softbox is praktisch onmisbaar, omdat deze details en texturen van het onderwerp op een flatterende manier belicht.
Praktische tips voor goede belichting
Wanneer je aan goede belichting denkt, dan denk je vooral aan lampen. Kies dus de juiste lampen voor jouw project. Denk aan de kleurtemperatuur en experimenteer hier vooral mee. Je kunt de Kelvin-waarde aanpassen. De Kelvin-waarde geeft de kleurtemperatuur van licht aan. Dit kan variëren van warm geel/oranje licht (lage Kelvin) tot koel blauwachtig licht (hoge kelvin). Ook is het belangrijk om goed te kijken of je een diffusor nodig hebt, want je wilt dat harde schaduwen verzacht worden. Tevens is een belichtingsmeter van belang, zodat je nauwkeurig kunt meten of er over- of onderbelichting is. Wanneer je te weinig licht gebruikt, leidt dit tot ruis in je video. Bij te veel licht zullen de details minder goed zichtbaar zijn en zal je onderwerp overbelicht worden. Belangrijk is om goed te kijken of de lichtomstandigheden hetzelfde blijven gedurende de dag. Wanneer je hier niet goed op let, dan kan je video rommelig overkomen, omdat er andere schaduwen op verschillende momenten kunnen zijn.
Belangrijke accessoires voor je verlichting
Om de beste verlichting voor videografie te krijgen, kun je de volgende accessoires overwegen:
1. Reflectoren
Eenvoudige en veelzijdige tools in de videografie zijn reflectoren. Reflectoren worden gebruikt om licht te sturen, te verzachten of om donkere schaduwen te verlichten. Ze zijn meestal gemaakt van lichtgewicht materiaal en hebben vaak meerdere oppervlakken zoals zilver, goud, wit en zwart. Deze hebben allen een specifieke functie.
- Zilver: Versterkt licht en creëert een helder, scherp effect.
- Goud: Voegt warme tonen toe, ideaal voor portretten of opnames bij zonsopgang of -ondergang.
- Wit: Zorgt voor een subtiele en natuurlijke belichting.
- Zwart: Absorbeert licht en helpt ongewenste reflecties te verminderen.
Zowel voor binnen- als buitenopnames zijn reflectoren onmisbaar. Bij natuurlijk licht vullen ze schaduwen in en kunnen ze de belichting balanceren zonder extra apparatuur.
2. Diffusoren
Diffusoren zijn gemaakt van doorschijnend materiaal (zoals een wit doek, kunststof of glas) en worden geplaatst tussen de lichtbron en het onderwerp van de video. Door deze laag worden de lichtstralen verspreid en gelijkmatig verdeeld. Zo bereik je een natuurlijke en zachte uitstraling. Ze zorgen er ook voor dat er een consistente belichting over het hele frame is. De huidtinten worden zachter en egaler, waardoor ze perfect zijn voor interviews en close-ups. Diffusoren kunnen worden gebruikt met verschillende lichtbronnen, zoals LED-lampen, flitsers of zelfs met natuurlijk licht. Je kunt opzetdiffusoren gebruiken, deze zijn gemakkelijk om mee te nemen omdat ze compact zijn. Ze worden direct op de lichtbron geplaatst. Een standalone diffusiescherm is een groot scherm of doek dat je onafhankelijk van de lichtbron kunt plaatsen, ideaal voor grotere opnamesets. De softbox is een combinatie van een lichtbron en een ingebouwde diffusor.
3. Statief en lichtstatieven
Een statief is essentieel voor je videocamera en je verlichting. Er zijn speciale lichtstatieven die zorgen voor een stevige en flexibele positionering van je lichtbronnen. Bij complexe opstellingen en lange draaidagen zijn deze echt onmisbaar. Ze zijn in hoogte aanpasbaar, zodat het licht vanuit iedere hoek gericht kan worden. Vaak zijn ze gemakkelijk op te vouwen en mee te nemen voor shoots op locatie. Ook hebben ze een stevig statief, zodat je verlichting niet snel kan omvallen of verschuiven tijdens de opnames.
4. Kleurfilters
Kleurfilters worden ook wel gels genoemd. Ze zijn geweldig om meer creativiteit toe te voegen aan je videografie. Ze worden geplaatst over een lichtbron om de kleur van het licht aan te passen. Zo kun je een andere sfeer creëren of juist de huidige lichtomstandigheden corrigeren. Er zijn CTO-filters (Color Temperature Orange); deze kun je gebruiken om koel, blauwachtig licht warmer te maken. CTB-filters (Color Temperature Blue) veranderen juist warm daglicht in koel daglicht, en gekleurde gels, zoals rood, groen of paars, kun je gebruiken om artistieke effecten toe te voegen en scenes een unieke uitstraling te geven. Kleurfilters zijn eenvoudig te gebruiken.
Verlichting voor budgetbewuste videografen
Voor beginners of videografen met een klein budget zijn er uitstekende opties:
Met deze tools kun je een professionele uitstraling bereiken zonder je budget te overschrijden.
Conclusie
Het antwoord op de vraag ‘wat is de beste verlichting voor videografie?’ is verschillend. Wil je buiten of binnen een video schieten? Wil je een promo video, documentaire of podcast opnemen? Wil je gebruikmaken van natuurlijk licht, ledpanelen, Fresnel-lampen of een softbox? Het ligt uiteraard aan je einddoel en voorkeur. De sleutel tot succes ligt vaak in het combineren van een aantal lichtbronnen. Experimenteer vooral met diverse technieken en speel ook af en toe met kleur. In de nabewerking (video editing) kun je de video natuurlijk perfectioneren. Wil je dit niet zelf doen? Dan staat Montlium Media graag voor je klaar. Voor al je videoproducties zijn wij de aangewezen videograaf. Neem nu contact met ons op en til je videoproductie naar een hoger niveau.
